تروریسم

تروریسم عبارت است از توسل به زور و اقدام های خشونت آمیز باانگیزه ها و اهداف سیاسی یا غیر سیاسی که به طور پراکنده و مخفیانه انجام می پذیرد،به گونه ای که ( عنوان دفاع مشروع بر آن قابل صدق نباشد).

در ادامه دو اصل مشترک و مورد قبول وجدان بشری و حقوق بین الملل، حقوق داخلی و فقه مورد اشاره قرار می گیرد: 1- دفاع مشروع مجاز از حقوق طبیعی انسان است.

2- ترور اقدامی غیر انسانی و از نگاه وجدان بشری محکوم است.

مهم است که بتوانیم میان این دو اصل تمایز قائل شویم.

پرسش اصلی این است که آیا برای تشخیص میان این دو معیاری مورد قبول همگان وجود دارد؟

انجام عمل دفاع مشروع،خواه در جهت دفاع از سرزمین و حاکمیت و خواه برای حفظ جان و ناموس،مشروط به داشتن شرایط و رعایت ضوابطی است که عبارتند از:

الف)باید تجاوزی رخ دهد تا به منظور مقابله با آن، دفاع مشروع، مجاز باشد.

ب)راهی جز توسل به زور وجود نداشته باشد.

ج)اقداماتی که در جهت دفاع صورت می پذیرد باید به لحاظ کمیت و کیفیت با دفع تجاوز متناسب باشد.

پس توسل به زور تنها در مورد دفاع مشروع و دفع تجاوز آن هم با رعایت ضوابطی خاص مجاز شمرده می شود و هرگونه اقدام خشونت آمیز و خارج از این چار چوب از نگاه فقه و حقوق محکوم است.

اما ترور طیف وسیعی از اقدام های خشونت آمیز را در بر می گیرد.

1-     ترور با اهداف غیر سیاسی

حکم فقهی این گونه اقدامها روشن است.زیرا کسانی که با اهداف غیر سیاسی به ایجاد رعب و وحشت بپردازند و امنیت جامعه را مختل کنند مصداق محارب و مفسد فی الارض اند.

2-     ترور با اهداف سیاسی

استفاده از خشونت برای اهداف سیاسی را می توان بر دو گونه دانست.

الف)اقدامات تروریستی علیه مردم.این گونه اقدامات با هر هدفی که سامان داده شود،از نگاه وجدان بشری محکوم است و مصداق تروریسم محسوب می شود.در اسلام حتی به هنگام دفاع مشروع نیز کشتن افراد بی گناه تعقیب فراریان و....مجاز شمرده نشده است.

ب)اقدامات تروریستی علیه حکومت ها، این گونه اقدامات از موارد اختلاف اختلاف سازمانها و کشورهای مختلف است. هرگروه و کشوری بر اساس عقیده و منافع خود در باره آن قضاوت می کند. برخی آن را تروریسم و برخی مبارزه در راه آزادی و ....معرفی می کنند.اقدامات خشونت آمیزی که افراد،گروه ها یا حکومتها با انگیزه سیاسی و در خارج از چارچوب شرایط دفاع مشروع بر حکومت ها تحمیل می کنند از نگاه فقه اسلامی محکوم است و کسانی که به این قبیل اقدامات دست می زنند به عنوان یاغی معرفی می شوند.